Co trzeba wiedzieć na temat środków zabezpieczających – Rozdział X KK

Środki zabezpieczające to specjalne narzędzia prawne, które mają na celu zapobieżenie ponownemu popełnieniu przestępstwa przez sprawcę. Ich zadaniem jest ochrona społeczeństwa, ale również pomoc w resocjalizacji sprawcy, jak wskazuje art. 202 KKW. Mogą one obejmować terapię, leczenie w zakładzie psychiatrycznym, a także kontrolę elektroniczną.

Rodzaje środków zabezpieczających

• Elektroniczna kontrola miejsca pobytu – sprawca poddany jest nieprzerwanej kontroli swojego miejsca pobytu za pomocą specjalnych urządzeń technicznych, w tym noszonego nadajnika.
• Terapia – sprawca jest zobowiązany do uczestnictwa w terapii prowadzonej przez psychiatrę, seksuologa lub terapeutę. Może obejmować leczenie farmakologiczne, psychoterapię lub psychoedukację.
• Terapia uzależnień – dotyczy leczenia uzależnienia od alkoholu, narkotyków lub innych środków, realizowanego w specjalistycznych placówkach.
• Pobyt w zakładzie psychiatrycznym – stosowany w przypadku osób z zaburzeniami psychicznymi, które stanowią zagrożenie dla porządku prawnego.

Kiedy można orzec środki zabezpieczające?

Środki zabezpieczające można orzec wobec sprawców, którzy spełniają określone kryteria, np. cierpią na chorobę psychiczną lub upośledzenie umysłowe, co uniemożliwia im pełną kontrolę nad swoimi czynami. Możliwe jest także zastosowanie ich wobec osób uzależnionych od alkoholu lub narkotyków.

Środki o charakterze leczniczym i administracyjnym

Środki zabezpieczające dzielą się na dwie grupy:

• Środki o charakterze leczniczym – jak kontrola elektroniczna, terapia czy pobyt w zakładzie psychiatrycznym.
• Środki o charakterze administracyjnym – obejmują zakazy, takie jak zakaz prowadzenia określonej działalności, zakaz kontaktów z określonymi osobami czy zakaz prowadzenia pojazdów.

Zasady orzekania środków zabezpieczających

Środki te muszą być stosowane zgodnie z zasadami proporcjonalności i ostateczności, co oznacza, że powinny być orzekane wyłącznie, gdy inne środki są niewystarczające. Sąd może orzec środki zabezpieczające tylko wtedy, gdy istnieje realne ryzyko popełnienia przez sprawcę kolejnego przestępstwa, a orzeczenie ma na celu zapobieżenie takiemu zdarzeniu.

Podsumowanie

Środki zabezpieczające pełnią istotną rolę w systemie prawnym, zapewniając ochronę społeczeństwa oraz pomoc w rehabilitacji sprawców. Ich stosowanie musi być uzasadnione realnym ryzykiem ponownego popełnienia przestępstwa, a orzeczenie zawsze musi być proporcjonalne do sytuacji konkretnego sprawcy.