TS orzekł, że przepisy art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ak. 2 dyrektywy 1999/44 należy interpretować w ten sposób,
że sprzeciwiają się one uregulowaniu państwa członkowskiego, które dopuszcza, aby termin przedawnienia
roszczenia konsumenta był krótszy niż 2 lata od dostawy towaru, jeżeli to państwo członkowskie skorzystało
z możliwości przewidzianej w drugim z tych przepisów, a sprzedawca i konsument uzgodnili okres
odpowiedzialności sprzedawcy za dany towar używany krótszy niż 2 lata, a konkretnie 1 rok.
We wrześniu 2010 r. Ch. Ferenschild, obywatel niderlandzki zamieszkały w Belgii, kupił używany samochód od JPC
Motor SA za cenę 14 000 euro. Jednak belgijski wydział rejestracji pojazdów odmówił rejestracji pojazdu, ponieważ
był on umieszczony w systemie informacji Schengen jako skradziony. W październiku 2010 r. zostało to zgłoszone
JPC Motor przez ubezpieczyciela, z którym Ch. Ferenschild zawarł ubezpieczenie ochrony prawnej. Ubezpieczyciel
uznał odpowiedzialność sprzedawcy ponieważ pojazd miał ukrytą wadę o charakterze użytkowym i wezwał
sprzedawcę do odbioru pojazdu oraz zwrotu ceny sprzedaży. W wyniku działań podjętych przez JPC Motor okazało
się, że to dokumenty pojazdu – a nie sam pojazd – zostały skradzione w celu „zalegalizowania” we Włoszech
podobnego pojazdu nielegalnego pochodzenia. W styczniu 2011 r. pojazd nabyty przez Ch. Ferenschilda mógł
zostać zgodnie z przepisami zarejestrowany przez wydział rejestracji pojazdów. W październiku 2011 r. doradca Ch.
Ferenschilda wezwał JPC Motor do zapłacenia jego klientowi odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek braku
zgodności spornego pojazdu. Ponieważ JPC Motor odmówił wypłaty odszkodowania podnosząc, że reklamacja
została złożona po upływie odpowiedniego okresu. Następnie Ch. Ferenschild wniósł powództwo przeciwko tej
spółce w celu uzyskania odszkodowania za szkody poniesione z powodu braku zgodności spornego pojazdu.
Poprzez pytanie prejudycjalne sąd odsyłający dążył do ustalenia, czy art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ak. 2 dyrektywy
1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 25.5.1999 r. w sprawie niektórych aspektów sprzedaży towarów
konsumpcyjnych i związanych z tym gwarancji należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one
uregulowaniu państwa członkowskiego, które dopuszcza, aby termin przedawnienia roszczenia konsumenta był
krótszy niż 2 lata od dostawy towaru, jeżeli to państwo skorzystało z możliwości przewidzianej w drugim z tych
przepisów, a sprzedawca i konsument uzgodnili okres odpowiedzialności sprzedawcy za dany towar używany krótszy
niż 2 lata?
W art. 5 w ust. 1 zd. 1 dyrektywy 1999/44 uregulowano termin dotyczący okresu odpowiedzialności sprzedawcy.
Odnosi się on do czasu, w którym pojawienie się braku zgodności danego towaru uruchamia odpowiedzialność
sprzedawcy przewidzianą w art. 3 tej dyrektywy i w konsekwencji powoduje powstanie praw, jakie zostały
uregulowane w tym ostatnim przepisie na rzecz konsumenta. Ten okres odpowiedzialności sprzedawcy, co do
zasady, wynosi 2 lata od daty dostawy towaru. Natomiast termin, do którego odnosi się art. 5 ust. 1 zd. 2 dyrektywy
1999/44, jest terminem przedawnienia odpowiadającym okresowi, w którym konsument może faktycznie wykonać
swoje prawa powstałe w okresie odpowiedzialności sprzedawcy względem tego ostatniego.
Rzecznik generalny stwierdził, że podczas gdy art. 5 ust. 1 dyrektywy 1999/44 nakazuje ustanowienie okresu
odpowiedzialności sprzedawcy, który zasadniczo wynosi przynajmniej 2 lata od daty dostawy towaru, ten przepis
pozostawia państwom członkowskim decyzję co do wprowadzenia terminu przedawnienia roszczenia konsumenta
(pkt 52 opinii). Trybunał wskazał, że z art. 5 ust. 1 zd. 2 w zw. z motywem 17 dyrektywy 1999/44 wynika, iż
w sytuacji, gdy termin przedawnienia został wprowadzony do prawa krajowego, nie może on upłynąć w ciągu 2 lat od
dostawy danego towaru, i to nawet wówczas, gdy na podstawie prawa krajowego ten termin nie rozpoczyna biegu od
daty dostawy danego towaru. Zdaniem TS z powyższych rozważań wynika, że aby zapewnić jednolity minimalny
poziom ochrony konsumentów w kontekście rynku wewnętrznego, w szczególności zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywy
1999/44, wprowadziła ona, na podstawie art. 5 ust. 1, dwa odrębne terminy dotyczące: odpowiedzialności
sprzedawcy i przedawnienia. Każdy z nich, co do zasady, obligatoryjnie wynosi przynajmniej 2 lata od daty dostawy
danego towaru. Trybunał stwierdził, że wiążący charakter tego podstawowego minimalnego okresu trwania
potwierdza art. 7 ust. 1 ak. 1 w zw. z motywem 7 dyrektywy 1999/44. Na podstawie tego przepisu strony, co do
zasady, nie mogą odstąpić od niego w umowie, a państwa członkowskie mają czuwać nad jego przestrzeganiem
(wyrok Faber, C-497/13, pkt 55).
Rzecznik generalny uznał, że art. 5 ust. 1 dyrektywy 1999/44 pozwala na stwierdzenie braku związku pomiędzy
długością okresu odpowiedzialności sprzedawcy a wymiarem ewentualnego terminu przedawnienia (pkt 53 opinii).
Artykuł 5 ust. 1 zd. 2 nie odsyła do zd. 1 tego przepisu. Zatem ten przepis nie uzależnia długości ewentualnego
terminu przedawnienia od długości okresu odpowiedzialności sprzedawcy.





Trybunał stwierdził, że termin przedawnienia wynoszący przynajmniej 2 lata od dostawy towaru stanowi istotny
element ochrony konsumentów zagwarantowany przez dyrektywę 1999/44, ale długość tego terminu nie zależy od
długości okresu odpowiedzialności sprzedawcy.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ak. 2 dyrektywy 1999/44 państwa członkowskie mogą postanowić, iż w przypadku towarów
używanych sprzedawca i konsument mogą uzgodnić krótszy okres odpowiedzialności sprzedawcy niż ustanowiony
w art. 5 ust. 1 tej dyrektywy, przy czym nie może być on krótszy niż jeden rok. Trybunał stwierdził, że art. 7 ust. 1 ak.
2 dyrektywy 1999/44 nie dotyczy terminu przedawnienia, lecz wyłącznie okresu odpowiedzialności sprzedawcy,
takiego jak wskazany w art. 5 ust. 1 zd. 1.
Różne wersje językowe art. 7 ust. 1 ak. 2 dyrektywy 1999/44, m.in. w językach hiszpańskim, angielskim, francuskim
i włoskim, odnoszą się do „odpowiedzialności sprzedawcy”. Ponadto, w wersji w języku niemieckim brzmienie tego
przepisu jest w tym zakresie jeszcze wyraźniejsze. Podczas gdy w zd. 1 tego przepisu przewidziano możliwość
ograniczenia, dla towarów używanych, okresu, w jakim sprzedawca ponosi odpowiedzialność zgodnie z art. 5 ust. 1
tej dyrektywy (der Verkäufer weniger lange haftet als in Artikel 5 Absatz 1 vorgesehen), w jego zd. 2 wskazano
jednoznacznie, że ta możliwość dotyczy okresu odpowiedzialności sprzedawcy (diese kürzere Haftungsdauer).
Ponadto taką interpretację potwierdza motyw 16 tej dyrektywy, w zakresie, w jakim wskazuje on, że w odniesieniu do
towarów używanych państwa członkowskie mogą umożliwić stronom uzgodnienie krótszego „okresu
odpowiedzialności”.
Trybunał wskazał, że okres odpowiedzialności sprzedawcy wynoszący 2 lata od dostawy towaru, taki jak
przewidziany w art. 5 ust. 1 zd. 1 dyrektywy 1999/44, stanowi termin bezwzględnie wiążący, od którego strony
umowy, co do zasady, nie mogą odstąpić. Zatem art. 7 ust. 1 ak. 2 tej dyrektywy – zgodnie z którym państwa
członkowskie mogą postanowić, iż w przypadku towarów używanych strony mogą uzgodnić krótszy okres
odpowiedzialności sprzedawcy, wynoszący przynajmniej jeden rok – jest przepisem stanowiącym wyjątek, który
należy interpretować w sposób ścisły (wyrok González Alonso, C-166/11, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).
W ocenie TS możliwość uregulowania przez państwa członkowskie, w przypadku towarów używanych, że strony
mogą ograniczyć okres odpowiedzialności sprzedawcy do roku od dostawy towaru, nie dopuszcza opcji, aby państwa
członkowskie także postanowiły, iż strony mogą ograniczyć termin przedawnienia określony w art. 5 ust. 1 zd. 2 tej
dyrektywy.
Trybunał podkreślił, że państwa członkowskie powinny przestrzegać minimalnego poziomu ochrony konsumentów
przewidzianego w dyrektywie 1999/44. Zatem nawet jeśli, zgodnie z art. 8 ust. 2 w zw. z motywem 24 tej dyrektywy,
państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyjęcia lub utrzymania w mocy surowszych przepisów w obszarze
objętym tą dyrektywą dla zapewnienia nawet wyższego poziomu ochrony konsumentów, to nie mogą one naruszać
gwarancji przewidzianych przez unijnego prawodawcę (wyrok Quelle, C-404/06, pkt 36). Trybunał stwierdził, że
sporny przepis krajowy, który pozwoliłby, aby ograniczenie okresu odpowiedzialności sprzedawcy do jednego roku
oznaczało skrócenie terminu przedawnienia, jaki przysługuje konsumentowi, powodowałby niższy poziom jego
ochrony i naruszałby gwarancje, jakie mu przysługują zgodnie z dyrektywą 1999/44.
Reasumując TS orzekł, że przepisy art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ak. 2 dyrektywy 1999/44 należy interpretować
w ten sposób, że sprzeciwiają się one uregulowaniu państwa członkowskiego, które dopuszcza, aby termin
przedawnienia roszczenia konsumenta był krótszy niż 2 lata od dostawy towaru, jeżeli to państwo
członkowskie skorzystało z możliwości przewidzianej w drugim z tych przepisów, a sprzedawca i konsument
uzgodnili okres odpowiedzialności sprzedawcy za dany towar używany krótszy niż 2 lata, a konkretnie 1 rok.
Autorka jest doktorem nauk prawnych, ekspertem ds. prawa gospodarczego, WPiA UKSW w Warszawie
Wyrok TS z 13.7.2017 r., Ferenschild, C-133/16